Gần 40.000 tỷ vốn đầu tư phát triển hạ tầng Cảng Nghi Sơn

Nguyễn Thuấn – Thiên Anh

Hiện nay hạ tầng khu vực Cảng Nghi Sơn cơ bản đáp ứng được nhu cầu hàng hóa thông qua cảng nhất là hàng chuyên dụng và hàng tổng hợp. Tuy nhiên, theo đánh giá của các quan chức năng tỉnh Thanh Hóa các bến container chưa được đầu tư hoàn thiện, thiếu quỹ đất để phát triển trung tâm logistics để lưu giữ, bảo quản và lưu thông hàng hóa…

Lượng tàu lớn cập cảng Nghi Sơn đang gia tăng qua từng năm

Cảng Nghi Sơn ngày càng đóng một vai trò quan trọng trong việc đẩy nhanh tốc độ phát triển của Khu kinh tế Nghi Sơn và các khu công nghiệp tỉnh Thanh Hóa. Đặc biệt đã có sự tác động tích cực đến hoạt động sản xuất kinh doanh và xuất nhập khẩu của các nhà đầu tư, các tập đoàn và doanh nghiệp tại Khu kinh tế Nghi Sơn.

Trong những năm qua, Cảng biển Nghi Sơn luôn được tỉnh Thanh Hóa quan tâm bố trí, thu hút các nguồn lực đầu tư, từng bước hoàn thiện hạ tầng, phục vụ nhu cầu giao thương hàng hóa, sản xuất, kinh doanh, tạo sức bật cho phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh.

TRIỂN KHAI NHIỀU DỰ ÁN

Tại Cảng Nghi Sơn, đến nay cơ bản các bến cảng Nam Nghi Sơn đã được chấp thuận chủ trương đầu tư, với 14 dự án khai thác hạ tầng cảng biển, tổng mức đầu tư đăng ký trên 25.000 tỷ đồng. Trong đó, khu vực cảng tổng hợp gồm 21 bến cảng, đã có 12 bến hoàn thành đi vào khai thác kinh doanh, có thể tiếp nhận tàu trọng tải 70.000 DWT, gồm: 2 bến cảng của Công ty Cổ phần Cảng dịch vụ dầu khí tổng hợp PTSC Thanh Hóa, 3 bến cảng của Công ty Cổ phấn Đầu tư khoáng sản Đại Dương, 5 bến cảng của Công ty Cổ phần Tập đoàn VAS Nghi Sơn, 1 bến cảng của Công ty TNHH Quang Trung, 1 bến cảng của Công ty Cổ phần Hóa chất GAMA Thanh Hóa.

Khu vực cảng chuyên dùng gồm 18 bến, đã có 12 bến hoàn thành và đang khai thác phục vụ các dự án lớn trong Khu kinh tế Nghi Sơn, gồm: Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn 8 bến, Nhà máy Xi măng Nghi Sơn 1 bến nhô; các Nhà máy Nhiệt điện Nghi Sơn 1 và 2 có 3 bến. Khu cảng container gồm 10 bến cảng, đã chấp thuận chủ trương đầu tư cho Công ty cổ phần Tập đoàn VAS Nghi Sơn 4 bến và Công ty trách nhiệm hữu hạn Long Sơn 4 bến.

Ngoài ra, tại khu bến Bắc Nghi Sơn, Công ty Cổ phần Đầu tư khoáng sản Đại Dương hiện đang hoàn thiện hồ sơ báo cáo các cấp thẩm quyền xem xét, chấp thuận chủ trương dự án khu bến Bắc Nghi Sơn mở rộng với diện tích khoảng 557,197 ha, năng lực tiếp nhận hàng hóa khoảng 25 triệu tấn/năm, tổng mức đầu tư 14.119 tỷ đồng.

Đối với khu neo đậu, chuyển tải tại Cảng biển Nghi Sơn, 2 khu neo đậu, chuyển tải của Công ty TNHH Dịch vụ kỹ thuật Nghi Sơn đã đưa vào khai thác, có khả năng tiếp nhận tàu thuyền có trọng tải trên 80.000 DWT.

Cùng với đó, 1 bến phao nổi SPM của Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn có thể tiếp nhận tàu trọng tải đến 320.000DWT phục vụ nhập dầu thô công suất 10 triệu tấn/năm. Tại Cảng biển Nghi Sơn đã có 4 điểm neo đậu chuyển tải phục vụ Nhà máy Nhiệt điện Nghi Sơn 2 có khả năng tiếp nhận tàu thuyền có trọng tải đến 210.000 DWT vào neo đậu, chuyển tải.

Mới đây, Bộ Giao thông Vận tải chấp thuận chủ trương đầu tư Dự án nâng cấp luồng hàng hải vào các bến khu vực Nam Nghi Sơn với tổng mức đầu tư 567,6 tỷ đồng.

UBND tỉnh Thanh Hóa đã báo cáo Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương đề xuất Dự án đầu tư nạo vét luồng tàu ra vào Cảng Nghi Sơn đoạn từ phao số 0 đến đê Bắc, với tổng chiều dài 7km.

Tổng mức đầu tư của dự án này khoảng 2.200 tỷ đồng, sử dụng nguồn vốn vay ODA Nhật Bản 1.600 tỷ và nguồn vốn đối ứng của tỉnh Thanh Hóa 600 tỷ đồng.

THU HÚT CÁC HÃNG TÀU

Nhằm thúc đẩy tăng trưởng các hoạt động xuất nhập khẩu qua Cảng biển Nghi Sơn, năm 2022, HĐND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành Nghị quyết số 248/2022/HĐND về chính sách hỗ trợ các phương tiện vận tải biển quốc tế và nội địa, hỗ trợ doanh nghiệp vận chuyển hàng hóa bằng container qua Cảng Nghi Sơn, theo đó hỗ trợ 500 triệu đồng/chuyến tàu vận chuyển container đi quốc tế; hỗ trợ 2 triệu đồng/container 20 feet và 3 triệu đồng/container 40 feet qua Cảng Nghi Sơn và mở tờ khai tại Hải quan Thanh Hóa.

Với chính sách trên, đến nay, Cảng Nghi Sơn đã thu hút được 2 hãng tàu vận chuyển container đi quốc tế, gồm có Công ty Cổ phần CMA – CGM Việt Nam, công ty này bắt đầu khai thác từ tháng 5/2019, tạm dừng do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, khai thác trở lại từ tháng 01/2023.

Tiếp đến, Công ty Vận tải biển VIMC bắt đầu khai thác từ tháng 12/2022. Năm 2023, các hãng tàu đã thực hiện 44 chuyến tàu vận chuyển container đi quốc tế, kinh phí hỗ trợ dự kiến 22 tỷ đồng. Trong đó, Công ty Cổ phần CMA – CGM Việt Nam 42 chuyến, Công ty Vận tải biển VIMC 2 chuyến.

Tỉnh này đã thực hiện hỗ trợ cho các hãng tàu 5 chuyến, với số tiền 2,5 tỷ đồng; các chuyến còn lại, hiện các đơn vị đang hoàn thiện hồ sơ hỗ trợ theo quy định. Trong 2 tháng đầu năm 2024, có 6 chuyến container đi quốc tế qua Cảng Nghi Sơn của Hãng tàu CMA-CGM.

Đối với hãng tàu vận chuyển container nội địa tại Cảng Nghi Sơn, từ tháng 11/2023, Công ty TNHH Đại lý và tiếp vận Hải An đã mở tuyến vận chuyển container nội địa đi và đến các cảng trong nước. Trong năm 2023, doanh nghiệp này đã thực hiện 2 chuyến, 2 tháng đầu năm 2024, thực hiện 4 chuyến vận chuyển container nội địa qua Cảng Nghi Sơn.

Về vận chuyển hàng hóa bằng container qua Cảng Nghi Sơn, trong năm 2023, đã có 12.220 container xuất, nhập khẩu qua Cảng Nghi Sơn, gồm: 7.293 container xuất khẩu, 4.927 container nhập khẩu.

Các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu là bột đá trắng, hạt nhựa nguyên sinh, sắn lát và giấy bìa,.. Các cơ quan quản lý đã thẩm định hồ sơ, hỗ trợ cho container xuất nhập khẩu qua Cảng Nghi Sơn với số tiền hơn 16 tỷ đồng; hiện các doanh nghiệp xuất, nhập khẩu hàng hóa bằng container đang tiếp tục hoàn thiện hồ sơ hỗ trợ theo quy định. Trong 2 tháng đầu năm 2024 có 967 container xuất khẩu và 854 container nhập khẩu qua Cảng Nghi Sơn.

KHẮC PHỤC “ĐIỂM YẾU”

Hệ thống Cảng biển Nghi Sơn bước đầu đã được đầu tư cơ bản đáp ứng được nhu cầu hàng hóa thông qua cảng nhất là hàng chuyên dụng và hàng tổng hợp.

Tuy nhiên, theo đánh giá của các quan chức năng tỉnh Thanh Hóa các bến container chưa được đầu tư hoàn thiện. Cảng biển Nghi Sơn còn thiếu quỹ đất để phát triển trung tâm logistics để lưu giữ, bảo quản và lưu thông hàng hóa, nên các container hàng xuất khẩu qua Cảng Nghi Sơn chưa có các sản phẩm công nghiệp thế mạnh của tỉnh như: dệt may, da giầy… ngoài ra, các container nhập khẩu chủ yếu là container rỗng, chưa có sự giao dịch đa dạng về hàng hóa.

Để khắc phục “điểm yếu” trên, tỉnh Thanh Hóa đang khẩn trương đôn đốc các nhà đầu tư khai thác cảng, đẩy nhanh tiến độ đầu tư hạ tầng các bến cảng container chuyên dụng, đầu tư, hiện đại hóa hệ thống máy móc, thiết bị, đáp ứng nhu cầu vận chuyển, xếp dỡ hàng hóa. Tập trung nạo vét luồng cảng đáp ứng luồng đủ tiêu chuẩn để các tàu có trọng tải lớn ra vào cảng dễ dàng, cũng như đầu tư, nâng cấp nhiều công trình khác trong cụm cảng.

Song song vói các hoạt động trên, UBND tỉnh Thanh Hóa giao cho các đơn vị trực thuộc, các sở, ban, ngành nghiên cứu xây dựng chính sách ưu đãi đầu tư vào cảng như: miễn giảm tiền sử dụng đất, hỗ trợ giải phóng mặt bằng, hỗ trợ đầu tư hạ tầng giao thông kết nối, hạ tầng điện, nước, thông tin… bảo đảm phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành và tình hình thực tế của địa phương.